preheader NTVH

Banner website

Arseentrioxide gecombineerd met all-trans-retinoïnezuur als curatieve behandeling voor acute promyelocytische leukemie

Nieuw onderzoek, gepresenteerd tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van de ‘American Society for Hematology’ (ASH) toont de effectiviteit aan van een curatieve behandeling voor acute promyelocytische leukemia (APL) zonder chemotherapie. Dit betekent een grote stap naar een gerichte behandeling voor deze aandoening.

APL is een zeldzame, maar erg agressieve vorm van acute myeloïde leukemie (AML), waarbij een overschot aan onrijpe witte bloedcellen in het beenmerg zorgt voor een tekort aan normale witte bloedcellen, rode bloecellen en bloedplaatjes in het bloed, wat weer zorgt voor stollingsproblemen en een verhoogd risico op ernstige bloedingen. Zonder een snelle en accurate diagnose en behandeling kan APL op die manier fataal aflopen binnen een tijdsbestek van een paar uren of dagen.

Behandeling van APL bestond in het verleden voornamelijk uit anthracycline-gebaseerde chemotherapie met daunorubicine en idarubicine. Aan deze standaard chemotherapie werd vanaf de jaren 90 van de vorige eeuw de niet-chemotherapeutische stof all-trans-retinoïnezuur (ATRA) toegevoegd. Onder invloed van ATRA worden kankercellen namelijk aangezet om uit te rijpen tot mature bloedcellen, wat uiteindelijk leidt tot celdood. Het combineren van chemotherapie met ATRA zorgde voor een significant betere overleving bij APL-patiënten en resulteerde in genezing van APL bij 80% van de patiënten. Recentelijk deed een andere natuurlijke component zijn intrede in het behandelingsarsenaal van APL: arseentrioxide (ATO). Uit studies bleek namelijk dat het toevoegen van ATO aan chemotherapie resulteert in een hogere effectiviteit en een betere verdraagbaarheid dan conventionele chemotherapie alleen. De recente successen met gerichte behandelingen bij chronische myeloïde leukemie deden bij onderzoekers echter de vraag rijzen of traditionele, toxische chemotherapie nog nodig is om patiënten met APL te genezen.

In dit licht werd een fase III-studie opgezet door de Italiaanse ‘Gruppo Italiano Malattie EMatologiche dell'Adulto’ (GIMEMA), ‘Study Alliance Leukemia (SAL) Group’ en de Duits-Oostenrijkse ‘German-Austrian AML Study Group’ (AMSLG), waarin werd geëvalueerd of de combinatie van ATO-ATRA hetzelfde therapeutische voordeel kan geven aan APL-patiënten als een conventionele, chemotherapie-bevattende behandeling. In de studie werden 162 patiënten met standaardrisico-APL gerandomiseerd tussen ATO-ATRA of ATRA plus idarubicine (AIDA). Het primaire eindpunt van de studie was gebeurtenisvrije overleving (‘event-free survival’; EFS) na 2 jaar, terwijl secundaire doelstellingen onder andere totale overleving (‘overall survival’; OS), ziektevrije overleving (‘disease-free survival’; DFS), cumulatieve incidentie van terugval (‘cumulative incidence of relapse’; CIR), moleculaire respons en veiligheid omvatten.

De resultaten van de studie suggereren dat de gerichte ATO-ATRA-behandeling een soortgelijke effectiviteit heeft als het op chemotherapie gebaseerde regime. Complete remissie werd vastgesteld bij alle patiënten in de ATO-ATRA-groep tegenover 95% in de AIDA-groep. Na 2 jaar werd EFS vastgesteld bij 97% van de met ATO-ATRA behandelde patiënten tegenover 86,7% in de AIDA-groep. Het percentage OS, DFS en CIR in de ATO-ATRA-groep was respectievelijk 98,7%, 97% en 1,6% tegenover 91,1%, 91,6% en 4,3% in de AIDA-groep. Bovendien werden veel minder neveneffecten vastgesteld bij een behandeling met ATO-ATRA.

Dit alles maakt van deze studie één van de eerste succesverhalen met een gerichte therapie in de behandeling van APL. Deze resultaten vormen dan ook een belangrijke stap in het optimaliseren van gerichte therapie voor patiënten met leukemie in het algemeen.

Referentie

Lo-Coco F, Avvisati G, Orlando SM, et al. ATRA and arsenic trioxide (ATO) versus ATRA and idarubicin (AIDA) for newly diagnosed, non high-risk acute promyelocytic leukemia (APL): results of the phase III, prospective, randomized, intergroup APL0406 study by the Italian-German Cooperative Groups Gimema-SAL-AMLSG. Presented at ASH 2012, abstract 6.

Spreker Francesco Lo-Coco

 LoCoco

Francesco Lo-Coco, MD
Hematology, University Tor Vergata, Roma, Italy


Zie: Keyslides

Naar boven